چکیده
فرهنگ مهدویت، فرهنگی است بسیار غنی که از دیرباز تاکنون در حوادث مختلفی خودنمایی کرده است. یکی از حوادثی که فرهنگ مهدویت در آن نقش اساسی داشتند، قیام ملت ایران به رهبری امام خمینی (ره)میباشد. در پی این قیام، ملت ایران، وارد جنگی شد که براو تحمیل کردند.
بیشک، فرهنگ مهدویت تأثیراتی بر دفاع مقدس داشته است. در این مقاله، به برخی از این تأثیرها
اشاره شده است، از جمله تبعیت از نایب امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف، افتخار سربازی
برای امام عصر و ایجاد ارتباط معنوی با امام عصر که باعث شد حضور مردم در جبههها بیشتر
گردد. در ادامه به برخیاز صفات یاران امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) که شهدای ما
در عمل این صفات را تفسیرکرده اند و در پایان به برخی از تأثیرات دفاع مقدس که بر فرهنگ
مهدویت دلالت دارد اشاره می کنیم
رهبر معظم انقلاب عزیز میفرمایند: گزارشهای خوب جنگهای ملی و میهنی یکی از گویاترین بخشهای تاریخ هر ملت محسوب میشود بسیاری از آثار بزرگ هنری دنیا برروی قهرمانی ملتها متمرکز شدهاند، حتی آنجایی که شکست خوردهاند.
امید به آینده
تحقیقاً همه زمامداران و فلاسفه بر این باورند که توسعه و پیشرفت و خیلی از مفاهیم روانگرای توسعهزا مدیون امید به آینده است و اگر هر جامعه و ملتی از امید به آینده حذر داشته شود و اصولا آن فرد یا قوم و جامعه امیدی به آینده نداشته باشد پوچگرائی و نیهیلیسم توسعه یافته و آن جامعه محکوم به شکست است. نیهیلیسم، مفهومی است که جدا از دلالتهای فلسفی و پیچیدگیهای نظریاش، در تجربه روزمره و شخصی افراد نیز معنادار است. به بیان ساده، و همانطور که نیچه اظهار میکند، میتوان نیهیلیسم را بیارزششدن ارزشها تعریف کرد.
دین مبین اسلام در دو موضوع عمده در مقابل این پدیده (پوچگرائی و نیهیلیسم) قد علم نموده و برخورد کرده است. انتظار
موعودباوری و اعتقاد به مهدویت، اعتقادی بسیار غنی که در تاریخ اسلام جایگاهی خاص و بس رفیع دارد و اثربخشی خود را در حوادث مختلفی نشان داده است. یکی از حوادثی که این اعتقاد در آن نقش اساسی داشته است همان قیام ملت ایران به رهبری امام خمینی رحمهالله علیه میباشد.
انقلاب ما در راه آن هدفی که امام زمان برای تامین آن هدف ظاهر میشود یک مقدمه لازم و یک گام بزرگ
بوده. ما اگر این گام را برنمیداشتیم، یقینا ظهور ولیعصر (صلواتالله علیه و عجلالله تعالی فرجهالشریف) به عقب میافتاد.
جنگ یکی از حوادث حساس است که بر ضد این انقلاب تحمیل شد، آحاد ملت ایران، برای دفاع از دین و تمامیت ارضی خود، وارد عمل شدند و مقطعی حساس و در عین حال بسیار درخشان در تاریخ این انقلاب عظیم به وجود آوردند که از این مقطع به دوران دفاع مقدس یاد میشود.
هشت سال دفاع مقدس، دارای ابعاد و زوایای گوناگونی میباشد که با بررسی هر یک از این ابعاد، در مییابیم فرهنگهای ناب و ارزشمند دینی را در درون خود جای داده است.
یکی از زوایای ارزشمند دوران دفاع مقدس همان اعتقاد به مهدی موعود به عنوان منجی عالم بشریت است (انتظار) که در دوران دفاع مقدس، جلوه خاصی یافت و درخشانتر از گذشته خود را در عرصه نظام اجتماعی و سیاسی و دفاعی مطرح نمود و همچنین دفاع مقدس در ترویج اعتقاد به مهدویت نیز ایفاء نقش نموده و توانست در توسعه آن نقشی اساسی داشته باشد. اعتقاد به مهدی موعود در به وجودآمدن فرهنگ دفاعی نقشی اساسی داشت که موجب گردید همین فرهنگ دفاعی سرشار از قداست شده و در روح و روان یک یک افراد مدافع نظام اسلامی و اسلامیت ریشه بدواند. همانگونه که میدانیم اولین ابزار قدرت و توان انقلاب در مقابله با تجاوز ارتش بعث عراق پیدایش فرهنگ دفاعی است که به افراد توانایی میبخشید و اکنون تبدیل به فرهنگ شیعه و شیعیان شده است و به معنای مجموعهای از دانشها، آداب و علوم مربوط به حضرت بقیهالله(عجلالله تعالی فرجهالشریف) میباشد از فرهنگ دفاع مجزانمود؟
اعتقاد به مهدویت، به مجموعهای از نگرشها و ارزشها و هنجارهای مربوط، به ظهور موعود از سلاله پاک پیامبر اسلام (صلیالله علیهوآله) اطلاق میشود. طبق آیه شریف 105 سوره انبیاء این اعتقاد قدمتی دیرینه دارد و همه ادیان الهی به ظهور یک منجی بشارت دادهاند؛ ولی در دین اسلام به واسطه تعالیم قرآن کریم و بیانات پیامبر اکرم و امامان معصوم(علیهمالسلام) و همچنین مجاهدت علمی و فرهنگی علمای شیعه، ابعاد این اعتقاد، بیشتر آشکار شد.
با توجه به مفهوم انتظار که عبارت است از چشم به راه بودن و این که انتظار واقعی، چشم به راه آمدن آیندهای روشن است. آیندهای که در آن تحولاتی عظیم در عرصههای مختلف جامعه ایجاد شود. میفهمیم که انتظار با سرشت و فطرت تمام مردمی که فرهنگ دفاعی را در خود پرورش دادهاند سازگاری دارد.
میان تمام جوامع بشری، جامعه شیعی با دیدی عمیقتر به مسأله انتظار مینگرد و انتظار را آیندهای سرشار از خوبیها و پاکیها میداند که توسط فردی از نسل پیامبر اکرم(صلیالله علیه و آله) حاصل میشود، شخصیت عظیمی که زنده است و روزی تمام خوبیها و تمام عدالت را در جهان حاکم میکند. این دید عمیق به مساله انتظار را از
کلمات معصومان (علیهم السلام) برداشت کرده است که فرموده اند: زمین را از قسط و عدل پر میکند همانطور که از ظلم و جور پر شده است.
با دقت در روایات زیادی که درباره اعتقاد به مهدویت وجود دارد و حتی به تواتر رسیده است، میبینیم دستهای از آن روایات، به آماده کردن بستر این قیام جهانی اشاره دارد. طی این روایات، تمام انسانهای منتظر دعوت شدهاند که به اندازه سعی و توان خود بکوشند تا ظهور امام عصر (عجلالله تعالی فرجه الشریف) نزدیکتر شود. امام صادق (علیه السلام) میفرماید:
هر یک از شما باید برای خروج قائم(عجلالله تعالی فرجه الشریف) سلاح مهیا کند، هر چند یک تیر باشد. خدای تعالی هرگاه بداند کسی چنین نیتی دارد، امید آن است عمرش را طولانی کند، تا آن حضرت را درک کند.
بنابر این هر شخصی منتظر وظیفه دارد مقابل کج رویها و ظلمها و ستمها مبارزه کند و جامعه را به سمت آیندهای روشن پیش ببرد و در این راه، از هیچ تلاشی، حتی دادن جان خود - دریغ نکند. دلیل این نوع تفکر است که در تاریخ تشیع، نبردها و مبارزات زیادی به وجود آمده است که نشان دهنده زنده بودن فرهنگ تشیع است؛ لذا در مکتب تشیع، تن دادن به حکومت هر حاکمی اشتباه است. جان دی استپل میگوید. از نظر تاریخی اسلام شیعه معتقد است که هر دولت غیر مذهبی، ذاتاً فاسد است.
رمز یا مهدی - یا مهدی ادرکنی - یا مهدی عجل علی ظهورک در بیشتر ادبیات روزمره رزمندگان دفاع مقدس بسیار مشهود و زبانزد خاص و عام است.
در قرآن فضیلتهای ذکر شده که فرهنگ مهدویت از آن الهام میگیرد
ü معرفت :یعنی شناخت ولایت (همان شناختی که آیت الله بهاءالدینی در مقابل آن زانو زد)
ü تقوا : تقوا طول دادن رکوع و سجود نیست،تقوا یعنی تسلیم در برابر ولایت
ü جهاد : بالاترین جهاد فدا شدن برای ولایت است.
فرهنگ مهدویت، در دفاع مقدس و شکلگیری آن، نقشهای مؤثری داشته است که در ذیل به برخی از آنها اشاره خواهد شد.
Ø پیروی از نایب امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف
این کلام ناب حضرت مهدی علیه السلام که میفرماید: «و اما در رویدادهایی که در آینده پیش میآید، به راویان حدیث ما رجوع کنید؛ زیرا آنها حجت من بر شما هستند و من، حجت خدا بر ایشانم» وظیفه شخص منتظر را در عصر غیبت به خوبی روشن میکند؛ به همین دلیل، مردم شجاع ایران با تبعیت از نایب امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف در عصر خود، راهی جبهههای جنگ شدند؛ چون میدانستند امام خمینی رحمه الله علیه در جایگاه نایب عام امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف نگاهش را از خط سبز مهدویت گرفته است و از مصادیق بارز «رواة حدیثنا» میباشد؛ به همین دلیل دارای جاذبهای معنوی بود و بسیجیها پروانهوار، گرد شمع وجودش میچرخیدند و عاشق او بودند؛ چرا که عاشق امام زمانشان بودند و عشق به امام راحل را در راستای عشق به امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف میدانستند. آنان، معتقد بودند هر عشقی بدون عشق به امام زمان علیهالسلام به کار آنان نمیآید و اگر امام راحل حرفی میزد و دستوری صادر میکرد، دوستدارنش به هر قیمتی که بود، خواستة آن بزرگوار را اطاعت میکردند؛ چون واقعاً درک کرده بودند که خواستة امام راحل در راستای خواسته امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف میباشد.
یکی از مهمترین خواستههای امام امت رحمه الله علیه حفظ نظام و مبارزه و جهاد در راه اسلام و ارزشهای اسلامی و مهدوی بود. این که امام رحمه الله علیه میفرمود: «امروز، جنگ بین اسلام و کفر است و برهمة مسلمین واجب است دفاع کنند». و این که میفرمودند: «من به تمام جهانیان با قاطعیت اعلام میکنم که اگر جهانخواران بخواهند در مقابل دین ما بایستند، ما در مقابل همة دنیای آنها خواهیم ایستاد و تا نابودی همة آنها از پای نخواهیم نشست». به خاطر حفظ اسلام بود. مردم نیز حضور در جبههها را از وظایف شرعی خود میدانستند.
شهید حاج محمد ابراهیم همت در وصیت نامه ی خود میفرماید: «پیام من فقط همین است: در زمان غیبت، اطاعت محض از ولایت فقیه داشته باشید» نشان دهندة این مطلب است که رزمندگان ما با تمام وجود از ولی امر و نایب امام زمان خودشان تبعیت میکردند. چه بسیارند پیامها و وصیتنامههایی که نشان دهندة این مطلب مهم میباشند!
شهدای ما و یا رزمندگان ما در طول هشت سال دفاع مقدس، انتظار و اعتقاد به امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف را با پیروی از ولایت فقیه، در عمل و بسیار ملموس به ما نشان دادند. آنان، چون واقعاً اعتقاد داشتند که راهشان و هدفشان و مکتبشان اسلامی و مهدوی است، مشتاقانه وارد جبهههای جنگ میشدند.
Ø ایجاد ارتباط معنوی
یکی دیگر از تأثیرات فرهنگ مهدویت بر دفاع مقدس، این نکته است که بسیاری از رزمندگان برای یافتن ارتباط معنوی و حتی دیدار و ملاقات با حضرت بقیةالله عجل الله تعالی فرجه الشریف در جبههها حاضر میشدند. بیشک در دوران هشت سال دفاع مقدس، افراد زیادی توانستند با حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف ارتباط
معنوی خوبی برقرار کنند؛ چون محیط سرشار از معنویت جبههها این زمینه را برای آنان فراهم مینمود و آنان، با مناجاتهای شبانه با آن حضرت و فریادهای روزانة «یا مهدی ادرکنی» در هنگام نبرد، اعتقاد به فرهنگ مهدویت را در خود عمیقتر میکردند.
وصیتنامهها، خاطرات و دستنوشتههایی که از دوران دفاع مقدس از آن عزیزان سفر کرده برجای مانده، دریایی است از فرهنگ مهدویت که ارتباطها، و حتی ملاقاتها و زمزمههای دلتنگی زیادی در آنها موج میزند. اگر در این آثار برجای مانده از آنان، دقت کنیم، به این نکته میرسیم که با توجه به حجم عظیم این قبیل خاطرات و آثار مکتوب، ارتباط و ملاقات با آن حضرت برای برخی از رزمندگان حاصل شده است.
مقام معظم رهبری در این زمینه میفرماید:
خیلی از بزرگان ما در همین دوران غیبت آن عزیز و محبوب دلهای عاشقان و مشتاقان را از نزدیک زیارت کردهاند؛ بسیاری، از نزدیک با او بیعت کردهاند، بسیاری از او سخن دلگرمکننده شنیدهاند، بسیاری از او نوازش دیدهاند و بسیاری دیگر بدون این که او را بشناسند، از او لطف و محبت دیدهاند و او را نشناختهاند.
در همین جبهههای جنگ تحمیلی، جوانهایی که در لحظههای حساس، احساس نورانیت و معنویت کردهاند، لطفی از غیب به سوی دلهای خودشان حس و لمس کردهاند، نشناختند و نفهمیدند.... پیوند میان بسیجیان عزیز و حضرت ولی عصر مهدی موعود عجل الله تعالی فرجه الشریف عزیز یک پیوند ناگسستنی است.
Ø افتخار سربازی امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف
یکی دیگر از تأثیرات فرهنگ مهدویت بر دفاع مقدس، این است که رزمندهها خودشان را سرباز امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف میدانستند و معتقد بودند این مملکت، مملکت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و رهبر واقعی آنان، آن حضرت است. آنان پذیرفته بودند آن کسی که در جبههها فرماندهی میکند، خود حضرت میباشد و با این دید وارد جبههها میشدند؛ لذا نه تنها خسته نمیشدند، بلکه با تمام وجود در این راه گام برمیداشتند و سختیها و مشکلات را با جان و دل میخریدند. امام خمینی رحمه الله علیه چقدر زیبا دربارة آن بزرگواران بیان فرموده است که:
همه شما چه ارتش چه ژاندارمری، چه سپاه پاسداران و داوطلبانی که برای دفاع از اسلام و دفاع از شرافت اسلامی خودشان به جبههها میروند؛ همة شما لشکرهای اسلامی هستید. همة شماها ارتش امام زمان هستید.
در بخشی از وصیتنامة شهید ناصر محمدخانی که در تابستان 1361ش به فیض شهادت رسیده، به این نکته چنین اشاره شده است: «ما هیچ نگرانی نداریم؛ چون فرمانده ما امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف است و در جلوی ما حرکت میکند». او در ادامه از یک امداد غیبی خبر میدهد که امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف عنایتی به ایشان و همرزمانش کرده است و آنها را از رفتن به یک میدان مین بازداشته است. دوران دفاع مقدس، سرشار از این حوادث و امدادهای غیبی است که در کتب مربوط به حماسهسازان جنگ به ثبت رسیده است.
از تأثیرات و عناصر دفاع مقدس بر فرهنگ مهدویت
· امید و انگیزه
قطعاً اولین عنصری که در یک دفاع مقدس، مورد نیاز است، عنصر « امید» است. اگر کسانی که در حال دفاع هستند، ندانند که در آن دفاع به نتیجهای میرسند یا امید به موفقیت، پیروزی و پیشرفت نداشته باشند، طبیعتاً انگیزهای برای دفاع ندارند. فرهنگ مهدویت، اصلیترین تأمین کننده عنصر امید در دفاع مقدس بود؛ زیرا خدای متعال در آیاتی مانند )وَنُرِیدُ أَن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا...(یا )وَلَقَدْ کَتَبْنَا فِی الزَّبُورِ مِن بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُهَا عِبَادِیَ الصَّالِحُونَ (وعده پیروزی جبهه حق را داده است و این، همان امیدِ مورد نیاز است.
فرهنگ مهدویت، دفاع مقدس ما را به وعده الهی مبنی بر حکومت صالحان پیوند زد. از این رو، بهترین تأمین کننده عنصر امید در ایام جنگ بود.
· برنامه و هدف
دومین عنصری که در یک دفاع و مبارزه به شدت نیاز است، عنصر «برنامه» است. کسانی که در حال مبارزه هستند، باید بدانند که برای چه میخواهند بجنگند؟ آیا فقط برای فتح خاک است یا اهداف دیگری نیز وجود دارد؟
زیباترین و جامعترین برنامه و هدف را فرهنگ مهدویت، فرا روی دفاع مقدس قرار داد؛ زیرا خدا وعده داده است که «یملأ الأرض قسطاً و عدلاً بعد ما ملئت ظلماً و جوراً.»[3] زیباترین هدف، عدلگستری و ظلم ستیزی است. در بین برنامههایی که در انقلابها، نهضتها، حرکتها و دفاعها مطرح بوده و هست، از این برنامه، قشنگتر و زیباتر وجود ندارد. دفاع مقدس ما با نگاه به مهدویت، فقط به خاک فکر نمیکرد، فقط به ایران فکر نمیکرد، فقط به منطقه خاورمیانه فکر نمیکرد، بلکه بنا داشت زمینه گسترش عدل در تمام عالم را برای آن یار مهربان، آماده کند و ظلم را
از تمام جهان ریشهکن نماید. این فکر، با صدور انقلاب به کشورهای دیگر محقق میشود که امام بزرگوارمان وعدهاش را داده بود و به لطف الهی، امروز در جنبش بیداری اسلامی آن را مشاهده میکنیم.
رهبر و اطاعت از فرامین او
سومین عنصری که در هر دفاعی مطرح میباشد، «رهبر و فرمانده» است؛ بلکه این عنصر، یکی از مهم ترین عناصر مؤثر در مبارزه است. چه بسیار گروهها، احزاب، تشکلها و فرقهها که به خاطر عدم وجود رهبر به جان هم افتادند. اما ما در دفاع مقدس، محوریت خود را از فرهنگ مهدویت گرفتیم و آن، «ولایت الهیه» بود.
· پایبندی به ارزش ها
عنصر چهارم که در یک دفاع مقدس باید مورد توجه قرار بگیرد، عنصر «پایبندی به ارزش ها و اخلاقیات» است. ما اعتقاد داریم بالاترین پیروزی اباعبدالله الحسین علیه السلام در این بود که او و یاران و اهل بیتش، حتی یکی از فضیلتها را در کربلا زیر پا نگذاشتند. با وجود اینکه قلم تاریخ نویسی کربلا در دست دشمنان بوده، ولی آنها حتی یک اخلاق یا رفتار زشت را از یاران امام حسین علیه السلام یا بازماندگان ایشان نقل نکردهاند.
کسانی که آرزو میکنند در خدمت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف شمشیر بزنند و در مسیر رضایت ایشان حرکت کنند، باید در مدرسه دفاع مقدس تربیت شوند. ما نمیگوییم دفاع مقدس ما پایگاه عصمت بود؛ ولی همه عزیزانی که در جبههها حضور داشتند، شاهد بودند که بیشترین فضیلتها، حتی مستحبات، در جبهه رعایت میشد، بیشترین مواظبتها برای دوری از گناه و معصیت، در جبههها بود. این اتفاق نمی افتد، مگر این که نگاه انسان به یک آرمان زیبا مثل مهدویت باشد.
امام حسین علیه السلام فرمود: «همانا من یارانی نیکوکارتر و با وفاتر از یاران خودم سراغ ندارم.»[7] این، مدال افتخاری بود که ایشان به یارانش داد و ما بارها اشاره کردهایم که انصارالحسین علیه السلام باید الگوی انصارالمهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف باشند. دفاع مقدس ما تحقق این مطلب را به دنیا نشان داد که فاصلة زمانی 1400 ساله، نمیتواند ما را از این الگوگیری محروم کند و این، برگرفته از فرهنگ مهدویت است.
· معرفت و معنای باطنی آن
پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم در غدیر خم فرمودند: «الست اولی بکم؟ آیا من بر شما برتری ندارم؟» مردم، به ظاهر بلی گفتند؛ ولی در عمل کوتاهی کردند. اما در دفاع مقدس، بچههای ما ثابت کردند که باور دارند: « النَّبِیُّ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِینَ مِنْ أَنفُسِهِمْ؛ پیامبر نسبت به مؤمنان، از خودشان، صاحب اختیار تر است».
ای کاش امروزه همه مردم، از شهدای جنگ تحمیلی ما یاد بگیرند که ولیّ خدا از همه بهتر، زیباتر، دقیقتر و عمیقتر میفهمد، حتی از کسانی که سن و سابقة آنها به ظاهر بیشتر باشد. این نکته را «علی بن جعفر» با آن ریشهای سفیدش فهمید؛ لذا با آن کهولت سن در مقابل امام جوادِ نُه ساله بلند می شد و تعظیم میکرد و در پاسخ کسانی که به کار او خرده گرفتند، می گفت: «خداوند این محاسن سفید را لایق امامت ندانست، ولی این فرزند نُه ساله را لایق امامت دانست. جانم به قربانش.
ای کاش خیلیها این اولویت را میفهمیدند و فتنة 88 را به بار نمیآوردند. این اولویت را بچههای رزمنده فهیده بودنده که وقتی میگفتند این حرف را امام زده است، دیگر بحثها تمام بود؛ چرا که فهمیده بودند امام رحمه الله نائب ولیّ خداست.
· تقوی و معنای باطنی آن
تقوی به معنای پیشانیِ پینه بسته نیست، که خوارج هم پیشانی پینه بسته داشتند. تقوی، طول دادن رکوع و سجود هم نیست. اگرچه اینها هم لازم است، اما تقوای واقعی، تسلیم بودن در برابر ولایت است، فهم اولویت ولیّ در مقام عقیده، و تسلیم بودن در برابر او در مقام عمل.
خداوند متعال میفرماید: «به پروردگارت سوگند که آنها مؤمن نخواهند بود، مگر اینکه در اختلافات خود، تو را به داورى طلبند؛ و سپس از داورى تو، در دل خود احساس ناراحتى نکنند و کاملا تسلیم باشند.»
تسلیم در برابر ولایت، یعنی تسلیمی که اباالفضل علیه السلام از خود نشان داد، تسلیمی که خیلی از بسیجیها و فرماندهها در جنگ از خودشان نشان دادند. امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف این تقوی را از ما میخواهد؛ و الا تقوایی که فقط نماز و روزة خالی باشد، گاهی برای امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف دردسر هم درست کرده است.
· جهاد و معنای باطنی آن
بالاترین جهاد، فدا شدن برای ولایت است، در هر نوع جهادی، چه جهاد جانی، چه مالی و چه غیر آنها. مادر سه شهید به حضرت امام رحمه الله عرض کرد: «آقا جان! بچههایم را با دست های خودم در قبر گذاشتم.»
امام رحمه الله به گریه افتادند. آن مادر عرض کرد: «آقا جان! من بچههایم را دادم تا نایب امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف گریه نکند.»
یک بار ولیّ خدا گریه کرد، برای همه عالم بس است. یک بار سرش را در چاه کرد و قصه غصهاش را گفت، برای همه عالم بس است. بچهها این را در جبههها فهمیده بودند. پس بهترین جهاد این است که جان، مال، علم، بیان و آبروی خودم را خرج ولیّ زمانم کنم.
حجت الاسلام محمد مهدی ماندگاری در یکی از همایش هایی که در حضور شروندان قم برگزار شد در ادامه به سه فضیلت معرفت، تقوا و جهاد که در قرآن آمده است اشاره کردان و فرمودند: این فضیلت ها در دفاع مقدس تعبیری دیگر داشت بطوریکه بالاترین معرفت ، بلاغت ولایت بود و اصلی ترین معنای تقوا، تسلیم در برابر امر ولایت و بالاترین جهاد فدا شدن برای ولایت بود.
حجتالاسلام رحیمیان اظهر کردند که روحانیت به عنوان سرباز امام زمان علیه السلام بالاترین درصد شهدا را دارند، آنچه بنیاد شهید از آمار شهدا استخراج کرده است روحانیت دوازده برابر میانگین جامعه شهید شده است، میانگین جامعه از هر هزار نفر چهار نفر شهید شده اند، ولی روحانیت از هر هزار نفر 48 نفر شهید شده اند.
وی یادآور شد: آمار جدید انجام شده که بالای بیست برابر، طلبه ها شهید شده اند، زیرا برخی طلبه ها بدون عنوان رسمی حوزوی خود و ناشناس اعزام شده اند و اکنون براساس شناسی برخی ارگان ها، آمار نشان می دهد بالا بیست برابر جامعه، روحانیت شهید شده اند.
تأثیر فرهنگ مهدویت بردفاع مقدس
با توجه به مفهوم انتظار که عبارت است از «چشم به راه بودن» و این که منتظر واقعی، چشم به راه آمدن آیندهای روشن است، ـ آیندهای که در آن، تحولاتی عظیم در عرصههای مختلف جامعه ایجاد شود ـ میفهمیم که انتظار، با سرشت و فطرت تمام مردم سازگاری دارد.
میان تمام جوامع بشری، جامعه شیعی با دیدی عمیقتر به مسألة انتظار مینگرد و انتظار را آیندهای سرشار از خوبیها و پاکیها میداند که توسط فردی از نسل پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله حاصل میشود، شخصیت عظیمی که زنده
است و روزی تمام خوبیها و تمام عدالت را در جهان حاکم میکند. این دید عمیق به مسالة انتظار را از کلمات معصومان علیهم السلام برداشت کرده است که فرمودهاند: زمین را از قسط و عدل پر میکند همانطور که از ظلم و جور پرشده است
با دقت در روایات زیادی که دربارة فرهنگ مهدویت وجود دارد و حتی به تواتر رسیده است، میبینم دستهای از آن روایات، به آماده کردن بستر این قیام جهانی اشاره دارد. طی این روایات، تمام انسانهای منتظر دعوت شدهاند که به اندازة سعی و توان خود بکوشند تا ظهور امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف نزدیکتر شود. ا
مام صادق علیه السلام میفرماید:
هر یک از شما باید برای خروج قائم عجل الله تعالی فرجه الشریف )سلاحی( مهیا کند، هر چند یک تیر باشد. خدای تعالی هرگاه بداند کسی چنین نیتی دارد، امید آن است عمرش را طولانی کند، تا آن حضرت را درک کند.
لذا هر شخص منتظر وظیفه دارد مقابل کجرویها و ظلمها و ستمها مبارزه کند و جامعه را به سمت آیندهای روشن پیش ببرد و در این راه، از هیچ تلاشیـ حتی دادن جان خود ـ دریغ نکند. به دلیل این نوع تفکر است که در تاریخ تشیع، نبردها و مبارزات زیادی به وجود آمده است که نشان دهنده زنده بودن فرهنگ تشیع است؛ لذا در مکتب تشیع، تن دادن به حکومت هر حاکمی اشتباه است. جان دی استپل میگوید:
«از نظر تاریخی اسلام شیعه معتقد است که هر دولت غیرمذهبی، ذاتاً فاسد است ».
همچنین وعاظ السلاطین مورّخ معروف اهل تسنن میگوید:
به عقیده شیعه، هرحکومتی غاصب و ظالم است به هر شکل و در هر قالبی که باشد، مگر آن که امام معصوم یا نایب او، حکومت را در دست گیرد، به همین دلیل شیعه در تاریخ، به طور مداوم در یک جریان انقلابی مستمر به سر میبرند، نه آرام میگرفتند و نه آن را رها میکردند.
یکی از مهمترین مبارزات شیعی در سدههای اخیر، جنگ دو کشور ایران و عراق میباشد که اگر دقیق ریشهیابی شود، برای تشکیل حاکمیت اسلام شیعی میباشد، تا زمینه را برای حکومت جهانی حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف فراهم کند. با نگاهی دقیق به جنگ تحمیلی میفهمیم که این جنگ را نگرشی همراهی میکرد که در پیروزی آن، بسیار مؤثر بود. آن نگرش، چیزی نبود جز نگرش انتظار و عجین شدن این جهاد عظیم با فرهنگ مهدویت؛ چون فرهنگ مهدویت با فرهنگ استکبار و زورگویی، کاملاً متضاد میباشد و به همین دلیل، یک شخص
منتظر، مستکبر نیست؛ بلکه مستکبر ستیز است و هر جا ظلم و ستمی ببیند، مقابل آن، قد علم میکند؛ به همین دلیل است که رزمندههای ما با سلاح «یا مهدی» و «یا حسین» و... به صفوف دشمن حمله میکردند و با سردادن این شعارها
و رجزها روحیه میگرفتند. سرلشکر حسن فیروزآبادی میگوید: «همه آنهایی که جبهه رفتند، تربیت شده انتظار مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف بودند؛ همان چیزی که باعث شد جوان ایرانی، جنگجو باشد ».
از مصادیق موعود باوری نقش مهدویت در کلام مراجع دینی
v تحریم توتون و تنباکو به فتوای میرزای شیرازی
v پیروزی انقلاب اسلامی که از حرکت مرجع عالی قدر امام خمینی (ره) صورت گرفت
v فرمان های امام خمینی (ره) در دفاع مقدس همیشه راه گشا بود (مثل زمان شکستن عصر آبادان، نجات پاوه، آزاد سازی مهران)
خلاصه :
در انتها باید گفت که دفاع مقدس به ما یاد داد اگر دفاع شما، عبادت شما، زندگی شما، ولایت محور باشد به درد امام زمانتان میخورید؛ ولی اگر کسی ولایت محور نباشد حتی اگر تمام عمر را هم نماز بخواند و روزه بگیرد و صدقه بدهد، به درد امام زمانش نخواهد خورد.
خدایا به آبروی امام زمان، به آبروی شهدایی که ما را بیش از پیش با فرهنگ مهدویت آشنا کردند، ما را هم مثل آنها، لایق
یاری امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف قرار بده .
به امید اینکه امام را هیچوقت بدون امت نبینیم (یوم الله های مهدوی باید ماندگار بماند)
منابع :
· برگزیده ی سخنرانیهای همایش نقش باورهای مهدوی در دفاع مقدس (با سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین رحیمیان)
· روز نامه ی جمهوری اسلامی (سرویس خبر: جبهه و جنگ)
· برگزیده ی سخنرانیهای همایش نقش باورهای مهدوی در دفاع مقدس با هدف نوآوری در تولید دانش در زمینه پیوند فرهنگ مهدویت و شهادت طلبی در استان قم
· خبرگزاری رسا (با سخنرانی سرلشکر فیروزآبادی در همایش )
· واحد خبر روایتگر